☑️ طبق نظر CDC،همه افراد بالای ۱۲ سال سن،باید واکسن دریافت کنند. حتی در زمان بارداری و شیردهی.
چون دیده شده،ابتلا به کووید در بارداری احتمال زایمان پره ترم،کوآگولوپاتی پره اکلامپسی و stillbirth را زیاد تر می کند.
☑️ بجز باز بودن درب و پنجره ها،دیده شده استفاده از دستگاه های تصفیه هوای خانگیHEPA نیز در تهویه و کم کردن مقدار و تعداد ویروس ها و در نتیجه کاهش امکان انتقال بیماری، نقش چشمگیر و قابل توجهی دارد.
☑️ بااینکه سطح پایین تر پروتئین و آلبومین،با پروگنوز بدتری در بیماران کوویدی همراه است،اما در مورد داروهایی نظیر ایورمکتین گفته شده چون این داروها در خون عمدتا به آلبومین می چسبد،در افراد یا جوامعی که رژیم غذایی کم پروتئین دریافت می کنند،به خاطر اینکه مقدار آلبومین پایین تر است،مقدار آزاد سرمی دارو بالاتر بوده و ممکن است در این افراد،چنین داروهایی اثرات مثبت بیشتری داشته باشند.
☑️ داروهای از دسته JAKi، علاوه بر اینکه تاثیر بسیار خوب درمانی در فازهای التهابی بیماری دارند ،به خصوص در مورد داروی باریسیتینیب که یک مهار کننده JAK1,2 است،اثرات مفید ضد ویروسی نیز مشاهده شده است.
☑️ در حال حاضر،تنها واکسن مورد تایید قطعی FDA،که برای افراد با سنین مساوی یا بزرگتر از ۱۶ سال،پذیرفته شده،واکسن بایونتک فایزر(pfizer)است.
☑️ با وجود اینکه پلت فرم و مکانیزم ساخت دو واکسن فایزر و مودرنا با یکدیگر مشابه است،اما تفاوت هایی نیز با هم دارند.
۱)فاصله تزریق بین دو دوز واکسن در مورد فایزر ۳ هفته،ولی در مورد مودرنا ۴ هفته است.
اما اگر تا ۴ روز زودتر،و یا هر زمانی بعد از وقت تعیین شده،دوز دوم تزریق شود،هم قابل قبول است.
۲)هم از نظر حجم و هم وزن،مقدار ماده تزریق شده در مودرنا کمی بیشتر از فایزر است.
۳)عوارضی مثل سردرد و بیحالی در مودرنا حدود ۲ تا ۳ برابر بیشتر از فایزر گزارش شده است.
۴)در یکسری از مطالعات اخیر مودرنا نسبت به فایزر،به خصوص در مقابل واریانت دلتا،موثر تر بوده است.
☑️ واکسن های کووید (mRna،Adv) ممکن است باعث فعال شدن یکسری از بیماری های با ماهیت اتوایمیون نظیر آرتریت روماتویید،پمفیگوس،بولوز پمفیگویید،و..،در افراد گردد.
☑️ طبق نظر CDC،به افرادی که با واکسن های غیر مجاز(بدون تاییدیه FDA و یا WHO)،واکسینه شده و وارد خاک آمریکا می شوند توصیه می شود مجددا برنامه واکسیناسیون خود را با واکسن های تایید شده،بطور کامل انجام دهند.که حداقل فاصله تعیین شده بین آخرین دوز واکسن قبلی شان با واکسن تایید شده و جدید آنها باید ۲۸ روز باشد.
☑️ بیمارانی که به دنبال ابتلا به کووید،دچار سندرم التهابی مولتی سیستم(MIS) چه از نوع بزرگسال و چه از نوع کودکی(A,C)شده اند،زمان درست دریافت واکسن آن ها،علاوه بر اینکه باید به طور کامل بهبود یافته باشند،۹۰ روز پس از زمان تشخیص MIS می باشد.
☑️ افرادی که برای درمان کووید،از مونوکلونال آنتی بادی ضد کووید برایشان استفاده شده،نیز باید ۹۰ روز پس از دریافت این نوع داروها واکسن دریافت کنند.
☑️ اما در مورد دریافت سایر آنتی بادی ها بجز نوع ضد کووید،نظیر IVIG، روگام،و...؛گفته شده هیچ فاصله زمانی بین دریافت این داروها و دریافت واکسن لازم نیست.
✍ دکترجاویدحسینی | 
