صفحه اصلی > صفحهات > مقالات علمی  > مقالات علمی  
بیماری ویتیلیگو یا لک و پیس تاریخ ثبت : 1395/08/12
طبقه بندي : ,,
نام مقاله : بیماری ویتیلیگو یا لک و پیس
متن مقاله :

ویتیلیگو که در فارسی به آن پیسی یا لک و پیس گفته می شود، بیماری ای مربوط به سیستم ایمنی بدن است که منشا اصلی آن کاملا شناخته شده نیست.این بیماری به شکل لکه های روی نقاط مختلف بدن دیده می شود که رنگ آنها از سفید تا شیری متغیر است.لکه های حاصل از لک و پیس ممکن است به اندازه سر یک سوزن باشند و ممکن است تمامی سطح بدن یک فرد را نیز فرا بگیرند.البته پراکندگی این بیماری پوستی در بدن اشکال مختلفی دارد،برای مثال گاهی لکه های زیادی در یک یا چند نقطه از بدن وجود دارند که به آن نوع کانونی گفته میشود.در شکل دیگر، لکه ها فقط روی یک نقطه خاص برای مثال روی یک دست یا پای بیمار وجود دارد.گاهی نیز لکه ها به شکل پراکنده در همه جای بدن دیده می شوند.

 شروع بیماری لک و پیس از کودکی تا دوران میانسالگی متغیر است و هرچه سن شروع بیماری پایین تر و سرعت انتشار لکه ها در بدن بیشتر باشد،امکان درمان بیماری در آینده کمتر است.آن بخش از بدن افراد که بیشتر در معرض آفتاب است مانند صورت،روی دست ها،گوش ها،ساق پا و دست افرادی که از شلوار کوتاه یا لیاس آستین کوتاه استفاده می کنند، بیشتر ممکن است با لاک و پیس درگیر شوند.

احتمال ابتلای کسانی که یک یا دو نفر از  والدین شان به لک و پیس مبتلا هستند،از افراد عادی بیشتر است.حتی گاهی دیده شده که فرد،بیماری را از فامیل درجه دو خود نیز به ارث برده است.در واقع ابتلا به این بیماری به صورت ارثی الگوی مشخصی ندارد و نمی توان به راحتی مشخص کرد که بیمار آن را چگونه و کدام یک از اعضای فامیل به ارث برده تا بتوان به شکلی از بروز آن در نسل بعد جلوگیری کرد.نکته مهم اینکه  با وجود توارث در این بیماری،انتقال عمودی یا انتقال از مادر به جنین در آن وجود ندارد.

لک و پیس تنها یک بیماری پوستی است و منشا درونی ندارد،یعنی لکه های ایجاد شده در این بیماری تظاهرات یک بیماری داخلی مانند بیماری های کبدی نیست و بیماران  مبتلا به آن دچار هیچ عارضه داخلی نیستند.در واقع این بیماری بر اثر مشکلی در سیستم دفاعی بدن به وجود می آیند و در آن سلولهای حاوی رنگدانه یا همان ملانین پوست از بین می روند و پوست به رنگ سفید در می آید.

برای درمان این عارضه،در مواردی که گستردگی ضایعات کم باشد از دارویی به نام متوکسالن استفاده می شود.این دارو در تحریک رنگدانه سلولهای مجاور محل لکه نقش دارد.به علاوه نوعی داروی تنظیم سیستم ایمنی به نام تاکرولیموس یا تیکرولیموس نیز وجود دارد که به منظور جلوگیری از گسترش بیماری استفاده می شود.همچنین در مواردی که گستردگی عارضه بیشتر باشدیا یک عضو یا یک ارگان گرفتار بیماری شود،علاوه بر داروهای خوراکی از روش پرتو درمانی با استفاده از اشعه ماورای بنفش در محدوده UVB یاUVA   استفاده می شود.در این روش اشعه ماورای بنفش با استفاده از دستگاههای خاصی که به شکل اتاقک یا حجره های کوچکی طراحی شده اند به پوست بیمار تابانده می شوند.این درمان در جلسه های زیادی تکرار می شود و به تدریج در جلسه های بعدی بیمار مدت زمان بیشتری در معرض اشعه قرار می گیرد.تاباندن اشعه ماورای بنفش موجب فراخوانی رنگدانه ها از سلولهای مجاور به سلولهای بیمار پوست و فعال شدن دوباره این سلول ها می شود.

 در مواردی محدود علاوه بر این شیوه ها میتوان از پیوند پوست نیز استفاده کرد.البته این روش در مورد بیمارانی نتیجه بخش است که ضایعات پوست آنها اندک باشد و یک سال نیز از بیماری شان گذشته باشد.این شیوه تنها در قشمت های صاف بدن قابل انجام است و روی مفاصل به دلیل حرکت زیاد نمی توان از پیوند پوست استفاده کرد.                                                                                                                                                    

 در مواردی از بیماری نیز تا 90 درصد بدن بیمار دچار ضایعه می شود و به این ترتیب بخش اعظم رنگدانه های پوست بیمار از بین می روند. چنین بیمارانی حداقل باید یک سال مورد درمان دارویی قرار بگیرند اما اگر درمان به جواب نرسید،اصراری به بازگرداندن رنگدانه ها نیست بله باید لکه های باقی مانده ار رنگ اصلی پوست را با نوعی داروی موضعی که به صورت دایمی زنگ پوست را ازبین می برد،بی رنگ کرد.ذکر این نکته ضروری است که تشخیص استفاده از چنین دارویی تنها با پزشک معالج است و به دلیل تاثیر دایمی نباید خودسرانه از آن استفاده کرد.لک و پیس در مواردی که گستردگی ضایعات زیاد نیست بدون استفاده از دارو خود به خود بهبود یافته و رنگ به سلولهای پوست باز می گردد،در حالی که قسمت های سفید شده با دارو برای همیشه امکان بهبود را از دست داده اند.

 یک درصد از جمعیت کشور به بیماری لک و پیس مبتلا هستند و این بیماری در همه نژاد ها نیز دیده می شود اما در میان سیاه پوستان و کسانی که مانند مردم ما دارای پوست سیزه هستند در حد فاجعه است.سفید پوستان اهالی اسکاندیناوی به دلیل داشتن پوست های بسیار روشن حتی در صورت ابتلا به بیماری با تظاهر آن روی پوست خود مواجه نیستند.با این حال مبتلایان به لک و پیس هیچ مشکلی برای زندگی روزمره ندارند و می توانند در اجتماع ظاهر شوند،ازدواج کنند یا به استخر بروند بدون آنکه بیماری برای خود انها یا دیگران مشکل ایجاد کند.نکته مهم این است که کسانی که سطح بزرگی از پوستشان به این بیماری مبتلاست  باید به شدت از خود در مقابل آفتاب محافظت کنند زیرا ملانین یا همان رنگدانه پوست اشعه ماورای بنفش خورشید را جذب می کند و پوستی که فاقد این عنصر است نمی تواند از خود مراقبت کند و به این ترتیب مستعد بیماری سرطان پوست و پیری زود رس پوست می شود. در متون قدیم فارسی لک و پیس با بیماری جرب یا همان گال یکی دانسته شده است، در حالی که این دو هیچ ارتباطی با هم ندارند.جرب یک بیماری عفونی واگیر دار است که حشره ای آن را به انسان منتقل می کند.باور به این موضوع ضروری است که لک و پیس ارتباطی با این نوع بیماری ها ندارد و به هیچ عنوان واگیر دار نیست.اگرچه احتمال داده شده که عفونت ها می توانند آن را فعال کنند اما خود بیماری هیچ گونه منشا عفونی ندارد و از شخصی به شخص دیگر منتقل نمی شود.

از سویی دیگر بعضی ها به دلیل شکل پوستی که افراد مبتلا به این بیماری پیدا می کنند باورهای خرافی و نادرستی درباره بیماری و میتلایان به آن دارند،برای مثال دلیل ابتلا به لک و پیس را ارتکاب گناه می دانند در حالی که چنین تفکراتی  اصلا درست نیست.لک و پیس یک عارضه پوستی ساده است و به راحتی می توانید با کسی که مبتلاست معاشرت کرده یا با او زندگی کنید.

دکترداریوش دائر- متخصص پوست

www.drdaer.com

مسئولیت مطالب نوشته شده برعهده نویسنده است.

 

    


 

نویسنده : دکترداریوش دائر- متخصص پوست
تعداد نمایش : 13106 <<بازگشت

با ما مرتبط باشید!

تهران ، ونک ،گاندی شمالی ، خیابان برادران شریفی پلاک14 ،طبقه چهارم ،زنگ چهار

02188202914-02188292915
02188783761-02188874564