نام صحیح این بیماری "پسوریازیس" است که در طب قدیم تحت عنوان "داء الصدف" یا بیماری صدف شناخته می شد و علت این نام گذاری بروز برجستگی های پوسته داری بر سطح بدن است که ظاهری شبیه صدف یا فلس ماهی بر پوست فرد مبتلا ایجاد می کند.

این بیماری نوعی بیماری پوستی- مفصلی التهابی است که هر دو عامل ژنتیک و مسائل محیطی در آن نقش دارد. مطالعات نشان داده اند که این بیماری از طرفی مرتبط با ژنتیک است و بستگان درجه اول و دوم افراد مبتلا به پسوریازیس بیشتر از افراد عادی به این بیماری مبتلا می شوند و از طرف دیگر نیز نقش عوامل محیطی از قبیل وارد آمدن ضربات و آسیب های فیزیکی، شیمیائی، الکتریکی و جراحی در کنار عفونت های گوناگون بخصوص عفونت با استرپتوکوک ها، مصرف داروهائی از قبیل داروهای مسکن، داروهای درمان مالاریا، بعضی داروهای قلبی و ضد فشارخون بالا و داروی لیتیوم، تماس با نور خورشید و مصرف سیگار و الکل و بالاخره عوامل روحی-روانی مانند زندگی پراسترس همگی در ایجاد پسوریازیس نقش دارند.

شیوع پسوریازیس درجوامع مختلف گوناگون است ولی به طور متوسط سه درصد افراد جامعه این مشکل را دارند و بیماری شایعی به حساب می آید. سن شروع بیماری از سن 12 تا 60 سالگی متغیر است و بیماری در زنان زودتر از مردان شروع می شود. هرقدر سن شروع بیماری پائینتر باشد، احتمال شدیدتر بودن علائم و عوارض آن نیز بیشتر است.

همانطور که قبلاً گفته شد، ممکن است پسوریازیس در هر سنی آغاز شود ولی هرقدر سن شروع بیماری پائین تر باشد، شدت و طول زمان بیماری بیشتر خواهد بود. از نظر شکل بالینی ممکن است پسوریازیس انواع قطره ای، صدفی و تدریجاً منتشر شونده (فرم کلاسیک)، جوش های چرکی و بالاخره نوع شدید با گرفتاری قسمت های زیادی از بدن داشته باشد. سر، نواحی چین دار بدن، ناحیه تناسلی، دست ها و پاها و ناخن ها جزو نواحی هستند که بیش از سایر نقاط بدن به این بیماری مبتلا می شوند. ندرتاً احتمال گرفتاری ملتحمه ی چشم یا مخاط دهان و زبان نیز وجود دارد.

برای درمان این بیماری راههای متعددی وجود دارد از قبیل درمان های موضعی و درمان های خوراکی یا تزریقی. از جمله درمان های موضعی می توان به استفاده از داروی "تار" که از مشتقات ذغال سنگ است، دارویی به نام "دیترانول" که از پوست نوعی درخت به دست می آید، دارویی موضعی که ازمشتقات ویتامین دی محسوب می شود و بالاخره به داروهای کورتونی موضعی  اشاره کرد. در موارد گسترده و مقاوم به درمان موضعی نیز می توان از تزریق داروهای کورتونی به درون ضایعات صدفی، اشعه درمانی با اشعه ی ماورابنفش، دارویی قوی موسوم به "متوترکسات" که به شکل تزریقی یا خوراکی به کار می رود، دارویی که از مشتقات ویتامین آ به حساب می آید و چند داروی خوراکی یا تزریقی  دیگر کمک گرفته می شود.

این بیماری در اکثریت قریب به اتفاق موارد خطر جانی در پی ندارد و بجز در موارد اندکی قابل کنترل است. گزارشاتی وجود دارد که این بیماری تا بیش از پنجاه سال نیز در دوره ی بهبود باقی مانده و هیچ علامتی از آن ظاهر نشده است، با این حال باید گفت "پسوریازیس" مانند بسیاری بیماری های مزمن دیگر از قبیل دیابت یا فشارخون بالا قابل کنترل است ولی نمی توان در مورد بهبودی کامل و عدم بازگشت آن به طور قاطع صحبت کرد.

دکترداریوش دائر- متخصص پوست

www.drdaer.com

مسئولیت مطالب نوشته شده برعهده نویسنده است.